เหตุ - อันเกิดแต่กรรม

หลวงพ่อนิพนธ์ ได้อรรถาธิบายว่า ทำไมการหันไปหามนุษย์ ก่อให้เกิดบุญ

ก็ด้วยเราทุกคนต่างเป็นเหตุซึ่งกันและกันนั่นเอง

หากแต่การก่อเกิดบุญนั้น พึงต้องอาศัยธรรมคำสอนของพระภูมี เป็นปัจจัยที่สำคัญ

ท่านจึงยกตัวอย่าง หากเราเป็นจิตอาสา แล้วไปเจอคนไข้ หรือเพื่อนร่วมงาน ที่ทำให้เกิดความโกรธ

นั่นหมายถึงคนเหล่านั้นกำลังเป็นเหตุให้แก่เรา

ด้วยความเชื่อ และศรัทธา ที่มีต่อแม่ชีเมี้ยน พระพุทธเจ้า เราจึงใช้ธรรมคำสอนและเหตุผลที่เรียนมา ข่มนิสัยโกรธนั้นลง

อันกรรมเดิมที่ส่งเหตุนี้มาให้เราโกรธ เพื่อก่อให้เกิดกรรมใหม่ อาจจะใช้ความโกรธนี้ ทำร้ายผู้อื่น บาดเจ็บ หรือตาย จึงไม่เกิดขึ้น

หลวงพ่อนิพนธ์เรียกสิ่งนี้ว่า ไม่ก่อกรรมใหม่ ใช้กรรมเก่า สิ่งที่บังเกิดแทนนั่นคือบุญ

หากไม่มีเหตุเราก็ไม่รู้ว่า เราทำได้หรือไม่ ก็ทำให้หลงตนว่าเราดีแล้ว

ดังอุปมาตัวอย่างเด็กเลี้ยงความที่ขว้างก้อนหินโดนศรีษะพระโคดม จนพระโคดมโกรธ และเมื่อได้สติ ก็ทำให้ทรงรู้ว่า ท่านเองคิดว่าตนเองสิ้นอาสวะแล้ว แท้จริงหาเป็นเช่นนั้นไม่ เมื่อคิดได้จึงเดินกลับไปขอบคุณเด็กเลี้ยงควาย

หลวงพ่อนิพนธ์จึงสอนว่า เหตุนี้ คนจึงบ่อเกิดของเหตุแห่งบาปและเหตุแห่งบุญพร้อมๆ กัน การทำบาปหรือทำบุญ จึงหลีกเลี่ยงคนไม่ได้ แลพระภูมีก็สอนว่า บุญของท่าน ไม่ได้อยู่ที่วัตถุ จะสร้างโบสถ์แลวิหารสักฉันใด หากไม่มีผลต่อคนแล้วไซร้ ก็หาบุญอันใดไม่ได้เลย เราจึงไม่เห็นโบสถ์วิหารในอินเดีย

เราจึงควรที่จะขอบคุณเหตุอันนั้น ที่ทำให้เราได้มีโอกาสสร้างบุญ แลไม่ควรโกรธคนผู้นั้นที่มาเป็นเหตุ เพราะคนผู้นั้นเป็นเพียงผู้ที่กรรมอาศัยมาเป็นเหตุให้เราใช้กรรม แลสร้างกรรมใหม่เท่านั้นเอง

หลวงพ่อนิพนธ์จึงกล่าวว่า แล้วเราจะใช้เหตุนั้นสร้างกรรมทำไม สร้างบุญไม่ดีกว่าหรือ นี่จึงเป็นเหตุผลที่ว่า ทำไม การรักษาโรคที่นี่ จึงต้องใช้ธรรมคำสอนควบคู่กันไป ก็เพื่อดับที่ต้นเหตุแห่งโรค นั่นคือ กรรม

แลก็เป็นสิ่งที่ทำไมหลวงพ่อนิพนธ์จึงมั่นใจ และกล่าวด้วยความท้าทายว่า ไม่มีหมอไหน ใครคนใด ที่รักษาโรคได้ นอกจากตัวของตัวเอง แลต้องอาศัย ความรู้ของพระภูมี

นี่แหละเหตุผลที่ทำไมต้องมีศาสนา และทำไมศาสนาพุทธจึงได้รับการยอมรับ แม้คนส่วนใหญ่จะไม่ชอบก็ตาม เพราะแก้ปัญหาที่พวกเขาแก้ไม่ได้นั่นเอง

สิ่งนี้ทำให้เราเข้าใจในคำสอนที่ว่า "มนุษย์มีกรรมเป็นอำนาจ และศาสนามีธรรมเป็นอำนาจ"

อยากหายโรคที่มีกรรมเป็นอำนจ แล้วไม่เอาเหตุและเอาธรรมคำสอนไปก่อให้เกิดอำนาจ มาล้างกรรม มันจึงไม่มีทางเป็นไปได้นั่นเอง

จึงเป็นคำตอบว่า ทำไมทางเลือกสมุนไพรแม่ชีเมี้ยน คนที่จะประสพผลสำเร็จ จึงต้องทำตนเป็นคนดี และใครก็ช่วยใครไม่ได้เลย