ลูกศิษย์ในยุคนั้นลัวนถูกกำหนดกฎเกณฑ์ เพื่อสร้างคุณสมบัติให้เหมาะสมในการทานสมุนไพร เพื่อช่วยตน นั่นคือ ต้องถวายสัจจะก่อน จึงจะอนุญาติให้ทานสมุนไพรได้
สัจจะข้อหนึ่ง ที่มีความสำคัญ นั่นก็คือ "จะไม่ส่งเสริม หรือ ทำลายศาสนา"
จุดเริ่มของการให้ถวายสัจจะข้อนี้ ก็มาจากคนไข้คนหนึ่ง ที่มาจากชนชั้นสูงของประเทศ ในสมัยนั้น ที่มาถ้ำกระบอก ด้วยกระแสร่ำลือ ในการรักษาโรค นั้นเอง
เมื่อวันหนึ่ง พระมาบอกหลวงพ่อนิพนธ์ว่า มีโยมมาขอพบ
หากแต่คนวงนอกในสมัยนั้น หามีใครรู้ว่า แท้จริงแล้ว สิ่งที่พระจะกล่าวทั้งหลายทั้งปวง ล้วนแล้วแต่ต้องเข้ามาถามแม่ชีเมี้ยนก่อน ทั้งสิ้น
ด้วยอภิญญาของท่าน หลวงพ่อนิพนธ์จึงเรียนถามว่า ผมควรจะพูดอะไรกับโยมท่านนี้ เพราะตัวท่านเองก็ไม่รู้ว่าจะพูดอย่างไรดี กับบุคคลระดับนี้
แม่ชีเมี้ยน ทรงตรัสตอบว่า เมื่อท่านออกไป ไม่ต้องพูดเรื่องอื่น ให้พูดเรื่องเดียวชี้เป้าไปเลยว่า สิ่งที่เป็น โรคที่รุมเร้า มาจากการมีพฤติกรรมที่ผิด เรียกว่า เป็นการทำลายศาสนา โดยไม่เจตนา
เมื่อหลวงพ่อนิพนธ์ออกไปพบ ก็พูดตามคำแม่ชีเมี้ยน โยมท่านนั้น ก็กล่าวว่า สิ่งที่หลวงพ่อนิพนธ์กล่าวนั้น เป็นเรื่องจริง เพราะตัวเขาเอง เรียกว่าเป็นคนนิยมทำบุญ จึงสร้างโบสถ์ ไป ๓ หลัง ถวายรถยนต์ให้พระ ถวายปัจจัยเงินทองอย่างสม่ำเสมอ เมื่อพระร้องขอ เพราะคิดว่าเป็นการสร้างบุญ
หากแต่สิ่งที่ตนเองคลางแคลงในใจ นั่นคือ ในเมื่อตนทำบุญมาก็มาก ทำไมตัวเองจึงเป็นโรคเช่นนี้ได้
หลวงพ่อนิพนธ์เรียนถามแม่ชีเมี้ยนว่า เมื่อให้โยมวางสัจจะ "ไม่ทำลายศาสนา" แลหัวใจของสัจจะข้อนี้เป็นอย่างไร
แม่ชีเมี้ยน ทรงตรัสว่า พระที่บวชมา ยังไม่สิ้นกิเลส ไม่ใช่พระอิฐพระปูน ดังนั้น การที่คนนำเอาเงิน หรือวัตถุไปถวายให้ ก็ทำให้กิเลสที่มีอยู่นั้น ทำได้ตามความอยาก
อาทิเช่น เมื่อท่านมาบวช ถือสัจจะไม่ขึ้นรถลงเรือ เมื่อท่านอยากไปหาใคร เพียงแค่คิดว่าต้องเดินไปกลับ ห้าสิบโล ร้อยโล กิเลสมันก็ห่อเหี่ยวแล้ว หากแต่เมื่อมีรถ เมื่ออยากไปก็ขึ้นรถ ไปตามความอยากนั้น จึงเท่ากับส่งเสริมให้พระมีกิเลส นั่นก็อุปมา คนที่ถวายนั้น จึงมีพฤติกรรมทำลายพระรูปนั้นไปเสียแล้วนั่นเอง
และที่สำคัญกว่า นั่นคือ พระทำให้ญาติโยมไขว้เขว้ เพราะบัญญัติของพระภูมี ทรงตรัสว่า การสร้างบุญหรือบาปนั้น มีที่มาจากการสร้างสุขหรือทุกข์ แก่สรรพสัตว์ หาใช่วัตถุสิ่งของไม่
นั่นคือ ศาสนามีไว้เพื่อสร้างปูชณียบุคคล หาใช่วัตถุสิ่งของ อันจะเห็นได้ว่า ในแผ่นดินของพระโคดม หามีปูชณียวัตถุใดๆไม่เลย ในครั้งพุทธกาล หากแต่มีปูชณียบุคคล คือ พระอรหันต์ นับแสนรูป และพุทธบริษัทบริวาลอีกหลายแสนคน นั้นเอง
การรักษาโรคของคนผู้นี้ จึงไม่มีความจำเป็นในเรื่องของสมุนไพรมากนัก หากแต่แค่เปลี่ยนพฤติกรรม ไม่กระทำในสิ่งที่ทำให้พระเกิดกิเลส จนเสียความเป็นพระ เขาก็แทบจะหายแล้ว เพราะสิ่งที่เป็นเกิดจากการทำผิด จากการทำลายศาสนาโดยไม่เจตนานั้นเอง
นับจากนั้นมา สัจจะข้อนี้ จึงถูกกำหนดให้แก่คนที่มาถ้ำกระบอก เป็นหลักปฏิบัติที่สำคัญข้อหนึ่งในยุคนั้น
หลวงพ่อนิพนธ์ อรรถาธิบายเพิ่มเติมว่า การทำบุญจึงมิใช่เกิดจากฝ่ายเดียว แล้วไปโมเมว่าเป็นบุญ เมื่อทำแล้วต้องดูผลที่เกิดว่า ให้สุขแก่ผู้ใดหรือไม่ด้วย นั่นคือ ต้องตามไปดูผลที่พึงเกิดจากการกระทำของเราด้วย
อุปมาตัวท่าน ทำสมุนไพร และให้คำสอนแก่คนป่วยที่มา เพื่อช่วยตน แล้วจะเหมาเอา โดยไปบอกกับคนที่มาช่วย ไม่ว่า คนเหล่านั้นจะมาช่วยแรง นำสมุนไพรมาให้ นำมะพร้าวมาให้ หรืออะไรก็ตาม จนเกิดเป็นสมุนไพร แล้วให้คนป่วยทาน ว่ารอรับบุญได้เลย หาได้ไม่
เพราะบุญจักบังเกิดก็ต่อเมื่อ คนป่วยที่มา นำสมุนไพรไปทาน นำคำสอนไปปฏิบัติ จนเกิดผลสามารถช่วยตนให้พ้นจากโรคได้แล้วต่างหาก จึงจะเกิดบุญย้อนกลับมายังท่าน และผู้ที่ร่วมกิจกรรมกัน
จึงเป็นเหตุที่ว่า ทำไมสถานที่นี้จึงไม่คิดจะโหมประโคมข่าว ให้คนแห่หลั่งไหลกันมา เพราะบุญเกิดจากปริมาณคนที่ทำตน จนหายโรคได้ ต่างหาก ไม่ได้ดูจากปริมาณคนที่มานั่นเอง
จึงไม่แปลกใจเลยว่า คนไทยนิยมทำบุญ สร้างวัด สร้างวา ทอดกฐิน ผ้าป่า กันมากมาย จึงหาบุญมาเลี้ยงตนไม่ได้เลย หยุดปวดท้องยังไม่ได้ ก็เพราะสิ่งที่ทำมันไม่เกิดผลกับผู้ใด แถมยังทำลายพระ ส่งเสริมให้มีกิเลส จนเสียพระกันมากหลายนั่นเอง
