ด้วยธรรมมีอำนาจ การปฏิบัติธรรม จึงเท่ากับเป็นกระบวนการเร่ง ในการสังคายธาตุทั้งสี่ของร่างกาย
หลวงพ่อนิพนธ์จึงชวนให้เราปฏิบัติ เพราะจะเป็นหนทางที่เร่งรัด และให้ผลที่แน่นอน กว่าการทานสมุนไพรเพียงอย่างเดียว
และด้วยธรรมเป็นของพระพุทธเจ้า ดังนั้น ท่านจึงกล่าวว่า เมื่อครบกำหนด จะต้องมีพระพุทธเจ้ามาอุบัติ และนำธรรมมาสอนสั่งมนุษย์
ด้วยปัญหาของความลำบากของมนุษย์ในปัจจุบัน ท่านจึงชี้ให้เห็นเหตุ เพราะเรารับแต่พระพุทธ แต่เมินเฉย หรือเดินสวนทาง ธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ที่เป็นต้นกำเนิดของบุญ จึงขาดบุญ แม้จะไหว้พระพุทธสักฉันใด ก็ช่วยอะไรไม่ได้เลย
แลพวกเห็นแก่ตัว ก็สอนให้คนหลงผิด เดินในทางผิด คิดว่าการสร้างบุญ จำกัด ด้วยเหตุนานาประการ ต้องทำในวัด ต้องอย่างนั้นอย่างนี้ ซึ่งพระพุทธเจ้าไม่ได้สอนเยี่ยงนั้นเลย
ภาพที่ไม่ควรเกิด ก็เกิด ผู้ที่อ้างเป็นตนบุญ ก็โรคงอม สถานที่อ้างว่าศักดิ์สิทธิ์ ก็เจอภัยพิบัติ ศาสนาที่แท้จริง ไม่เป็นเช่นนั้นหรอก
หลวงพ่อนิพนธ์ จึงกล่าวสอนว่า "ที่ไหนมีคนทุกข์ ที่ท่านคือแหล่งบุญ" อุปมาท่านมีน้ำหนึ่งแก้ว นำไปให้เศรษฐี ก็หามีค่าอันใดไม่ แต่หากนำไปตั้งกลางทะเลทราย ให้แก่ผู้ที่กำลังอดน้ำตาย น้ำแก้วเดียวกัน จะมีคุณค่ามหาศาล
ธรรมที่ใช้ในการสังคายนาธาตุของเราท่าน ที่หลวงพ่อนิพนธ์สอนให้ทำ จึงไม่เหมือนกับที่อื่นๆ การเสียสละ หรือ ทำตนเป็นพระเวสสันดร กลับกลายเป็นคำสอน เชิญชวน ให้กินข้าวแกง ซื้อน้ำ ซื้อขนม เพื่อให้เกิดวัฐจักร น้ำพึ่งเรือ เสือพึ่งป่า ตามธรรมหมวด "ตนพึ่งตน"
เราจึงไม่แปลกใจ ที่หลวงพ่อนิพนธ์เคยกล่าวว่า เมื่อมนุษย์ไปเจอพระพุทธเจ้า แล้วรับไม่ได้ เพราะไม่เป็นไปตามที่เขาคิด เขาหวังนั่นเอง
แล้ววันนี้จะแปลกอะไร ที่ธรรมหมวด "เสียสละ" ของพระพุทธเจ้า ที่หลวงพ่อนิพนธสอนให้ทำ มาในรูป การกินข้าวแกง ซื้อน้ำ ซื้อขนม จะถูกปฏิเสธจากมนุษย์ เพราะคิดว่า ไม่ใช่ ไม่ถูก ต้องสร้างโบสถ์ สร้างศาลา ใส่ตู้บริจาค
แม้จะพูดสอน ให้สติ ทำความเข้าใจ ว่า เราท่านต้องพึ่งตนเอง ผลจากกำไรที่ได้ ก็จะย้อนกลับมาเป็นสมุนไพรให้เราท่านทาน ส่วนเกินกว่าที่เราท่านได้ ก็จะเป็นทานให้แก่ผู้ด้อยกว่า
ธรรมหมวดนี้ กำลังพิสูจน์ตน และกำลังสังคายนาธาตุให้แก่คนที่ทำตาม ทำให้หายโรคได้ ถึงยากจะเชื่อ แต่ผลของสิ่งนี้ก็ปรากฎให้เห็น
เมื่อผลที่ออกมาถูก ย่อมเป็นเครื่องยืนยันว่า สิ่งที่ทำถูก แม้จะไม่เหมือนที่เราท่าน ได้ยินได้ฟังได้ทำมาแต่ก่อนเก่าก็ตาม
แลเมื่อมีพระพุทธเจ้ามาอุบัติ สังคายนาศาสนาพุทธ เราท่าน ก็จะไม่เห็นโบสถ์วิหาร เฉกเช่นในยุคของพระพุทธเจ้าในอดีตทุกพระองค์เช่นเดียวกัน
เราท่าน ควรจะหาธรรมจากวัด จากโบสถ์ วิหาร จากพระเกจิ หรือ หาจาก ข้าวแกง แลน้ำดื่ม มาสังคายนาธาตุในตัวดี.....