ความจริงที่ปรากฎ เมื่อคนทั้งหลายตัดสินในสิ่งที่ตนทำคำตอบที่ได้ ก็คงจะเป็นเอกฉันท์ คือ “ดีแล้ว“
ผลแห่งการตัดสิน จึงไม่แปลกที่การกระทำจึงเหมือนเดิม ก็ดีแล้วจะเปลี่ยนทำไม
ศาลที่ตัดสินคือใจตน แต่นั่นเป็นศาลเอียง มันไม่เที่ยง เมื่อผลที่ปรากฎ คำพิพากษา เอาตัวกระทำตัดสิน จึงมักตรงกันข้ามกับความเห็น หรือใจคนทั้งหลายเป็นธรรมดา
หลายคนก็อ้างเอ่ย ทำดีทำไมไม่ได้ดี หรือสิ่งที่ตนทำนั้นมากมาย ผลดีทำไม่ไม่ตอบสนอง ทำไมไม่หายโรค พ้นทุกข์พ้นโศกสักที
หลวงพ่อนิพนธ์ชี้ให้เห็นว่า ก็ศาลมันมองแต่สิ่งดีไม่เห็นสิ่งชั่วนั่นเอง เสมือนมองแต่รายรับที่เข้ามาในบ้าน แต่ไม่รู้เลยว่า รายจ่ายสูญเสียไปกับสิ่งใด พร่ำแต่บ่นว่า ทำไมติดลบทุกเดือน หรือไม่พอใช้ แม้นจะทำงานหนัก หรือรายได้มากมายก็ตามที
หลักของพระภูมี นั้นจึงให้ความสำคัญกับรายจ่ายเป็นสำคัญ เพราะเมื่อทำแล้วเป็นหนี้ ถ้าไม่ก่อก็ไม่มีหนี้ ถึงรายรับจะน้อยก็พออยู่ได้
บทสรุป แปลให้ฟังง่าย พิจารณาสิ่งที่ทำแล้วให้ทุกข์ แล้วหยุดเสีย ดีกว่าหลงตนว่าสร้างความดีมากมาย แต่สร้างทุกข์ที่มากกว่านั่นเอง นั่นคือภาพของหลายคนที่เป็นในมูลนิธิ คิดว่าตนมาเสียสละแรงกายแล้ว การกระทำนั้นใหญ่หลวง ละเลยไม่สวดมนต์ก็พอไหว แต่กลับไปชวนผู้อื่นคุย ทำให้ไม่ได้สวดด้วย หรือทำดีมาทั้งวัน แต่ในเขตที่เขาให้เว้น คือห้องสวดมนต์ ที่เขาอนุญาตให้พักผ่อนได้ กลับไปมีพฤติกรรม คุยกันขรม วิทยากรเขากำลังอธิบายให้ความรู้คนป่วยใหม่ไปช่วยตน ไม่กลัวหรือ ทำให้เขาเสียสมาธิ ฟังไม่รู้เรื่อง ช่วยตนไม่ได้ หลวงพ่อนิพนธ์ชี้ว่า นั่นเท่ากับฆ่าคนโดยเจตนาเลย จึงไม่แปลก ทำแทบตายตั้งแต่เช้า ผลที่ทำฉิบหายหมด ติดลบอีกต่างหาก ทำสักฉันใด โรคก็ตึ๋งหนืด ไม่พ้นเสียที
ไม่รู้วิธีสร้างบารมียังพอไหว ถ้ารู้ว่าไม่สร้างกรรมทำอย่างไร แล้วหยุดได้ แต่พวกศาลเอียง หลวงพ่อนิพนธ์ชี้ว่า มักอ้างว่าทำเยอะ แล้วก็สร้างกรรมหนักกว่าเดิม ถึงเวลาก็โบ้ยศาสนาทำไมทำดีไม่ได้ดี
จึงได้แต่เสียดาย หลายคนทำแทบตาย แต่วาจาตนทำลายสิ้น แล้วก็หวังว่าสิ่งที่ตนทำจะทำให้ปรารถนาตนจักเป็นจริง
แม่ชีเมี้ยนตรัสว่า พึงระลึกเถิด ว่าอ้ายคนที่อยู่มิมีดอกที่ดีแล้ว เพราะคนดีแล้ว คือพระพุทธและสาวก ไปนิพพานกันหมดแล้ว เราที่านทั้งหลายจึงต้องมองสิ่งชั่วในตนที่มี หาให้เจอแล้วหยุดเสีย จึงจะพัฒนาตนยกวิญญาณตนให้สูง แล้วปรารถนาที่ตนหวังจึงจักได้มาเอง
