เข้าพรรษาพุทธกาล

หลวงพ่อนิพนธ์เล่าอดีตครั้งถ้ำกระบอก เมื่อแม่ชีเมี้ยนทรงอรรถาธิบายเรื่อง ที่มาของการเข้าพรรษา ให้ฟังว่า หาใช่เป็นดั่งที่เข้าใจในปัจจุบันไม่ ที่ว่าพระจะไปเหยียบพืชของชาวนา ชาวไร่

หากแต่วัตรปฏิบัติของพระสมัยพุทธกาล ข้อหนึ่งคือ ถือธุดงค์เป็นวัตร ดังนั้น ในเวลาปกติทั่วไป พระสมัยพุทธกาล จึงจาริกไปเรื่อยๆ ไม่พักเป็นที่นาน ไม่สร้างโบสถ์ วิหาร

เมื่อถึงฤดูฝน พระพุทธเจ้า ก็ทรงบัญญัติ ให้สงฆ์ทั้งหลาย ได้พักผ่อนฟื้นฟูร่างกาย ประการหนึ่ง เรียนธรรมประการหนึ่ง แลในระหว่างนี้นั้น ชาวบ้านที่รู้ ก็จะมีประเพณีที่ในยามปกติ จะใส่บาตรอย่างเดียว จึงถือโอกาสช่วงนี้ หิ้วสมุนไพรกันมาตามที่ตนหาได้ มาให้พระฟื้นฟูตนเอง แลพระท่านก็ทำสมุนไพรให้คืนกลับมาแก่ญาติโยมได้ฟื้นฟูตนด้วยเช่นกัน

ด้วยเพราะยามที่จาริกธุดงค์นั้น ก็ไม่สามารถทำสมุนไพรได้ จึงอาศัยโอกาสนี้นั่นเอง

หลวงพ่อนิพนธ์กล่าวว่า ก็อุปมาเหมือนนักเรียนทั่วไปนั่นแล ระหว่างเข้าพรรษา ก็อุปมาเหมือนการเรียน และเมื่อเรียนจบ ร่างกายพร้อม ก็ต้องไปจาริกธุดงค์เผชิญเหตุ อุปมาเหมือนการสอบ เมื่อเวียนมาเข้าพรรษาใหม่ ก็ตรวจผลสอบ หากผ่านก็เรียนขั้นต่อไป ทำอย่างนี้จนสำเร็จเป็นพระอรหันต์

แลย้อนไปพุทธกาล แม่ชีเมี้ยน ทรงยกคำเทศนาในเรื่องบุญทานให้ฟังว่า ข้าวที่ญาติโยม หรือวัตถุใดๆ ที่นำมา มีอายุขัยสั้น ไม่ยืนยาว ผลที่ได้จึงน้อย เรียกว่าทาน

แลทานนั้น จะยังประโยชน์เหมือนบุญนั้นมิได้ ดั่งเช่นพระองค์สละราชสมบัติ ก็เป็นแค่ทาน จะมาเอาเป็นบุญพาไปนิพพานไม่ได้เลย

ส่วนบุญนั้น อยู่ที่มนุษย์แลสัตว์ อาศัยนิสัยของตนเป็นเหตุ สร้างสุขให้สุขนั้นจึงย้อนมายังตน

คนสมัยพุทธกาล ได้ฟังคำสอนนี้ จึงมีวัตรปฏิบัติ ในยามเข้าพรรษา ที่จะแสวงหาบุญประการหนึ่ง นั่นคือ การหอบหิ้วสมุนไพรมาถวายพระนั่นเอง

คำอรรถาธิบายที่แม่ชีเมี้ยนให้แก่หลวงพ่อนิพนธ์ ตรัสว่า เพราะมนุษย์เป็นสิ่งที่มีค่ามากที่สุดในโลก หากมนุษย์ผู้นั้น ได้รับสมุนไพรแลกลับกลายมาเป็นคนดี ผลที่ได้จึงมหาศาล เพราะนิสัยที่ดีของคนผู้นั้น ก็จะติดตามตัวไปทุกภพทุกชาติเช่นกัน การให้สมุนไพรแม้นจะดูน้อยนิด แต่ให้ผลมหาศาลและยั่งยืน บัญญัติเป็นบุญประการหนึ่ง

เข้าพรรษานี้ หลวงพ่อนิพนธ์จึงได้หยิบยกอดีตพุทธกาลมาให้เห็น ความสำคัญของสมุนไพร ไม่เชิญชวนให้สร้างวัตถุ ไม่ยินดีในทรัพย์ แต่น้อมรับสมุนไพรที่เราท่านนำมา และจักนำไปช่วยเพื่อนมนุษย์ หากมีผู้เข้าใจ และทำตนจนหายโรคเป็นคนดีได้ ผลบุญอันนั้นแลจักย้อนกลับมาหาต้นตอพงศาวดาร

ด้วยความมหาศาลในผลของการกระทำนี้ จึงทุ่มเท แม้นว่าในร้อยคนที่มา อาจจะได้สักห้าหรือสิบคน ก็เป็นบุญมากพอ ไม่จำต้องทั้งหมดหรอก ที่เหลือเขามาให้ทำใจ ... ก็ไปหาบุญจากการทำนิสัยทำใจแทน

แลวัตรสำคัญอันหนึ่งที่ปรากฎในเฉพาะช่วงเข้าพรรษา ที่ญาติโยมในสมัยพุ่ทธกาลได้มีโอกาสทำ นั่นคือ การวางสัญญา ที่จะมาปฏิบัติธรรมทุกสัปดาห์ ตลอดพรรษา ความสำคัญขอบการวางสัญญานี้ เป็นเช่นไร ใครที่ไปในช่วงนี้ ก็จะได้รับรู้ ... แลหากเป็นไปได้ ควรทำอย่างยิ่ง ... วันอาทิตย์ที่ผ่านมา คนแรกทีฟังแล้วคว้าหมับ ประกาศก่อนเลย คือ คุณศิรินทรา