คำตรัสของแม่ชีเมี้ยน ที่หลวงพ่อนิพนธ์มักยกมาสอน นั่นก็คือ “ตนกระทำ” คือ ตนของตัวกระทำที่ทำได้ และเป็นที่พึ่งของเราท่านต่อไปภายภาคหน้า
พูดฟังง่าย หลักตนพึ่งตน ของพระภูมี สอนให้สร้างตัวกระทำที่เป็นตนที่ดี ให้เป็นพรหมลิขิตที่ดีรอตนในวันข้างหน้านั่นเอง อยากได้แบบไหนเขียนเอา
คำถามก็คือ บุญทานของศาสนา นั้นทำอย่างไร ที่ไหน นี่แหละสิ่งที่ต้องมาเรียนรู้ มาฟังท่านอาสิ หรือท่านชลอสอนให้ทำ
ทำไมหรือ หลวงพ่อนิพนธ์ชี้ว่า ก็เพราะเขามีเจ้าของ ....
แล้วรู้ได้อย่างไรว่ามีเจ้าของ ท่านก็บอกง่ายนิดเดียว ดูผลของตัวกระทำสิ
ท่านจึงยกผลที่ฉกาจฉกรรจ์ ที่สุดของพระพุทธศาสนา นั่นคือธุดงค์ ถ้ามีเจ้าของมีตัวมีตน สงฆ์องค์ใดทำผิด ผลเกิดทันที
นิยายต้นมะม่วงจึงมีแทบทุกยุค บางปีปักในสวนมะม่วง อยากฉัน แต่มีสัจจะฉันมื้อเดียว หัวหมอก็แอบเอามาใส่บาตร ผลคือ บ้างมดขึ้นกลด นอนไม่ได้ บ้างเกิดพายุต้นมะพร้าวล้มทับกลด คลานออกแทบไม่ทัน บางองค์ไม่รอเช้าแอบฉัน ไส้แตกทันทีก็เห็นมาแล้ว
นี่เขามีตัวมีตน ผลจึงเกิด ทำถูกผลถูกเกิด ทำผิดผลผิดก็เกิดทันทีเหมือนกัน
ย้อนไปดูที่อื่น ก็เห็นฉันมะเตี๋ยวกันมากมาย ให้ลูกศิษย์ออกไปซื้อยามค่ำคืน ไม่เห็นเป็นไร มั่วยา มั่วสีกา ตามข่าวก็มากมี ถ้าคนจับไม่ได้ไม่มีใครรู้ ก็ทำกันไปได้ เพราะนั่นไม่มีศาสนาที่แท้จริงนั่นเอง ผลที่ทำก็ได้กรรมชั่วธรรมดา
หลวงพ่อนิพนธ์จึงว่า วันใดที่พระพุทธเจ้าประกาศตน นั่นเจ้าของเขามา ใครใส่ผ้าเหลือง กินสองมื้อดูสิ รับเงินดูสิ ผลจะเป็นอย่างไร
อยากรู้ทำตนอยู่ดู จะได้รู้ว่าทำไมคนโบราณถึงไม่นับถือ ก็ยอมรับในบุญญาธิการของพระพุทธเจ้า กฎหมายยังต้องเว้น ในเขตพัทธสีมาเลย ใครหนีเข้าเขตได้รอดอาญา
บทสรุป บุญของศาสนาดีอย่างไร ดีที่ทำแล้วผลเกิดทันทีนั่นเอง ไม่เหมือนกรรมดี ที่ต้องไปรอเอาวันข้างหน้า จึงพาผู้ทำหนีกรรมหนีโรคในวันนี้ได้
มันจึงง่าย ที่ไหนว่าศักดิ์สิทธ์ ที่ไหนว่ามีบุญญาธิการ ท่านก็ว่าเอาเอดส์ เอามะเร็งไปถวายสิ ถ้าช่วยพ้นทุกข์ได้ ที่นั่นแหละมีศาสนา ทำตามแล้วเกิดผลเป็นตนช่วยตนได้
มิใช่วาดฝัน ทำแล้วบุญมหาศาล บุญทานคิดเอาเอง แล้วถึงวันตาย แม่ชีเมี้ยนตรัสในสังคหะว่า “กายไม่รู้ ก็นึกว่าวิญญาณนั้นอยู่สูง ดูสิมาอุบัติในสังขารสัตว์ ทุกข์น่ะมีกาย”
นี่แหละกรรมของมนุษย์ เชื่อโดยขาดพิจารณา กรรมเราทำไว้แล้ว มาอุบัติ จะเอายาเคมี ความเชื่อ พิธีกรรม มาชนะได้หรือ ไม่มีอะไรในโลกศักดิ์สิทธิ์กว่ากรรม แม้นจะไม่เคยเห็นผู้ใดรอด ก็ยังเชื่อ ยังทำ ยังเดินตาม นั่งร้องขอพร ขอให้ผู้อื่นช่วย
ทำใจไว้เลย หากมาเดินในศาสนา เพื่อนร่วมทางน้อยน่ะ หลวงพ่อท่านว่า คงได้สักเจ็ดพัน ไปนั่งสนามมังคลา อุปมาเหมือนไม่มีคนดู เทียบคอนเสิร์ตนักร้องไม่ได้เลย คนเป็นแสน ยัดกันอย่างกับมด
แต่เอาเถิดท่านปลอบว่าเป็นมนุษย์ เขาวัดกันที่ตอนตาย หัวเราะทีหลังดังกว่า
ดูยายแตนสิ เป็นมะเร็งตัดปอดตัดไส้ อายุตอนมาก็หกสิบ อยู่บ่อพลอย เดินไม่ค่อยจะไหว ท่านชี้ให้ไปเก็บใบยา คนข้างบ้านบอกมึงบ้า เชื่อก็ทำตาม ค่อยๆทำจนมีแรง ขึ้นเขาเก็บก็ทำได้ อยู่มาจนทุกวันนี้นับสิบปี กับปอดข้างเดียว ยังไปเก็บใบยาได้ทุกสัปดาห์ ส่วนคนพูด จากดีๆ จนเป็นมะเร็ง เผาไปหลายปีแล้ว
