คำที่เราได้ยินเสมอเวลาไปงานศพ นั่นคือ ผู้ตายเป็นคนดี ชอบช่วยเหลือผู้อื่นเสมอ
คำถามคือ แล้วทำไมคนดีเหล่านั้น จึงป่วยจนตายคนแล้วคนเล่า จนบางคนบอกว่า ทำไมฟ้าจึงเอาคนดีๆไปหมด คนชั่วๆไม่เอาไป นั่นดีตนคิดเอา ไม่ใช่ของฟ้าดิน
เราได้ฟังอดีตพระถ้ำกระบอกท่านหนึ่งเล่าตัวกระทำในยุคนั้นให้ฟังว่า ท่านก่อไฟไว้แล้วพอตกเย็นทำกิจกรรมเสร็จ ก็ดับไฟแล้วไปทำวัตรเยย็น แต่ไม่ได้ตรวจดูให้ดี ผลคือไฟกองนั้นมันดับไม่สนิท เมื่อมีลมมากลับปะทุขึ้น แล้วลามไหม้ขึ้นบนเขา ไฟติดอยู่สามวันสามคืน
แม่ชีเมี้ยนชี้ให้พิจารณาว่าสรรพสัตว์ต้องตายมากมาย จะปฏิเสธสักฉันใดไม่ได้เลย นี่แลผลแห่งตัวกระทำ ต้องพิจารณาให้ดี และรอบครอบ ว่าผลเกิดกับใครอย่างไร แล้วจึงทำ
ดูทางโลก คนที่เป็นดาวยั่ว ทำไมจึงมีบั้นปลายที่ดียาก ทั้งที่บางทีนิสัยมิได้เลวร้าย ก็ผลแห่งการทำแม้นเป็นอาชีพสุจริต แต่คนดูแล้วมีผลกับผู้คนมากมายเกิดอารมณ์ควบคุมตนไม่ได้ ไปทำลายผู้อื่น แล้วจะปฏิเสธสักฉันใดก็ไม่พ้น ว่าไม่ได้เกิดจากตน
บทสรุป การมาหาศาสนา เมื่อผลเกิด ศาสนาของพระภูมีจึงให้สาว พิจารณาไปให้เห็นว่าเกิดจากนิสัยอะไร การกระทำใดของตน แล้วเลิกเสีย น้อมนำนิสัยพระภูมีมาใช้แทน
คนโบราณดูเขาทำสิ ปู่ยาตายายเข้าวัดแต่งตัวแบบไหน เพราะกลัวเป็นเหตุโดยเฉพาะยิ่งทำให้พระร้อนด้วยตนแล้ว ฉิบหายใหญ่ ประเดี๋ยวนี้ ไม่ต้องอื่นไกล แค่ถ้ำกระบอก มันนุ่งมินิเสกิตมาเลย นี่แล คนไทยจึงตกเป็นจำเลย ทำลายศาสนา ไม่เอาศาสนา เอาหนัง เอาเพลง เข้าวัด เห็นกันมากมาย
ใครว่ากูจะคุย จะเล่นโทรศัพท์ เรื่องของกู ทำอะไรเรื่องของกู ไม่เกี่ยวกับใคร หลวงพ่อนิพนธ์ชี้ว่า คนมาก่อนคือแบบพิมพ์ ที่ให้คนมาหลังทำตาม ก็คนมาก่อนมันคุย คนมาหลังนึกว่าคุยได้ ถึงคุยก็รอด แต่ผลคือไม่รอด รายแล้วรายเล่า คนที่สองสามดูคนแรก สิบคนดูต่อ ร้อยคนเดินตาม เป็นเสมือนแชร์ลูกโซ่ ผลคือตายหมด เหมือนกองไฟที่พระดับไม่หมดนั่นแล สรรพสัตว์ตายทั้งเขา
กลับกันถ้าคนแรกเงียบ คนตามมาก็เดินตาม รอดกันมากมาย คนมาหลังเดินตามรอดทุกตัวคน
พิจารณาเอา ผลที่ตนทำมันน้อยหรือมาก เกี่ยวกับตนไหม ตัวเงียบสงบของตน หรือ คุย มันมีผลใหญ่เพียงไหน
นี่แลการกระทำในแผ่นดินศาสนา จึงให้ผลมหาศาล ช่วยตนได้ถ้าทำถูก เหมือนพระมาลัย แม้นจะดูว่าสิ่งที่ทำมันน้อยนิด แต่ถ้าไม่ทำเหมือนทำตนเยี่ยงเทวทัต ผลผิดก็มหาศาล มาทำไม ไปในสิ่งที่ตนชอบดีกว่า หลวงพ่อนิพนธ์บอก กรรมก็แค่เฉพาะตัว
แม่ชีเมี้ยนจึงชี้ว่า สิ่งที่ศาสนาสอน คือ "จับตน ค้นตน" หานิสัยที่สร้างกรรมของตนให้เจอ แล้วแก้ไข ไม่สร้างกรรมอีก แล้วสร้างนิสัยใหม่ คือนิสัยพระพุทธเจ้า ใครทำได้ โรคอะไรก็ไม่เหลือ ช่วยตนได้
ถ้าหาไม่เจอ ก็ถามคนใกล้ตัว พ่อแม่ พี่น้อง เพื่อนฝูง ก็รู้ได้
แผ่นดินนี้ ทุกการกระทำจึงไม่ธรรมดา ทำแล้วมันจึงมีผลช่วยตนได้ถ้าทำถูก เพราะมันเกี่ยวกับชีวิตสรรพสัตว์มากมายที่จะเวียนว่ายมา
จะมาเป็นพระมาลัย หรือเทวทัตก็เลือกเอา จะว่าเรื่องของกู ก็ทำไป ผลอุบัติอย่าบอกน่ะ ไม่ยุติธรรม ฟ้าดินยุติธรรมเสมอ ทำอย่างไรได้อย่างนั้น คนที่พูดเพราะมันไม่ใช่คนจริง ทำแล้วบอกไม่ได้ทำ ทำแล้วไม่ยอมรับ โทษฟ้าโทษดิน นั่นตนทำเอง
ท่านอาสิจึงชี้ ให้วางนิสัยตนไว้ก่อน เข้ามาในเขตพัทธสีมา ใช้นิสัยของพระพุทธเจ้า
ใครเชื่อ มาร้อยคน ทำตามร้อยคนก็รอดทั้งร้อยคน แต่มาแล้วเอานิสัยตนมาบรรเลง กินสมุนไพรหมดเป็นถัง ตายทั้งที่กินนั่นแล
